آشنایی با جشن های ایرانی – جشن نوسره

آشنایی با جشن باستانی نوسره

جشن نوسره نام یکی از جشن های ملی و مردی ایرانیان باستان است. زمان برگزاری این جشن پنج روز قبل از جشن بزرگ سده است. می توان گفت این جشن به عنوان مقدمه ای برای برگزاری با شکوه تر و با عظمت تر جشن سده محسوب می شود و مردمان ایران زمین برای رفتن به اسقبال جشن بزرگ سده آن را برگزار می کردند.
جشن های ایرانی به جشن هایی اطلاق می شود که دارای ریشه تاریخی بوده و میراث گذشتگان هستند و از زمان های باستان به دوران معاصر رسیده اند. بعضی از این جشن ها تا حدودی زنده مانده اند و کم و بیش اجرا می شوند. جشن های زنده شامل جشن هایی است که براساس سنت های تاریخی در میان مردم رواج دارند نمونه بارز این نوع از جشن ها، جشن نوروز هست. و جشن های فراموش شده نیز به جشن هایی اطلاق می شود که بنابر سنت های تاریخی برگزار نمی گردند (مانند جشن بهاربد). اما امکان دارد تلاش هایی برای احیای برخی از آنها صورت گیرد.

برخی از ویژگی های عمومی جشن های ایرانی

با انجام تحقیق و بررسی در خصوص جشن های ایرانی و زمان برگزاری آنها به وجود برخی مشترکات میان آنها می رسیم که این امر نشان دهنده وجود ویژگی های مشترک در میان آنهاست. نکته تشابه اول این است که اغلب همه ی آنها دارای پیوندی با پدیده های طبیعی و کیهانی و اقلیمی هستند و بر همین اساس سعی شده تا زمان برپایی آنها قرابت بیشتری با تقویم طبیعی داشته باشد. نکته دوم اینکه می توان گفت که تقریبا هیچ یک از جشن های برگزار شده در ایران باستان ریشه دینی و مذهبی ندارند. با وجود اینکه همیشه پیروان ادیان مختلف سعی داشتند برخی از این جشن ها را به نوعی به مراسمات دینی خود ربط دهند، ولی نمی توان هیچ کدام از آنها را به دین خاصی متعلق دانست. 
ویژگی مشترک سوم مراسمات ایران باستان در این است که همگی آنها قرین با سرور و شادی بودند و غم و اشک و اندوه در هیچ کدام جایی نداشت. و ویژگی چهارم تمام جشن ها و مراسم های ایرانی در پاسداشت و احترام آنها به مظاهر طبیعت بوده است و در هیچ یک از این آیین ها نشانی از خشونت و بدرفتاری با گیاهان و حیوانات وجود نداشته بلکه در برخی از آنها هدف اصلی برگزاری مراسم با انگیزه پاکیزگی و پاس داشت طبیعت و محیط زیست همراه بوده است. 
ویژگی پنجم مربوط به گستردگی مراسمات هست و ایرانیان باستان جشن ها و آیین های ملی و میهنی خود را توام با یکپارچگی و همبستگی جالب توجهی برگزار می کردند و وجود تفاوت های دینی و قومی و زبانی را عامل بازدارنده این یگانگی و همبستگی به حساب نمی آوردند.

جشن نوسره

"جشن نوسره" همانگونه که در ابتدای مطلب ذکر شد 5 روز قبل از برگزاری جشن بزرگ سده برپا می شود و ایرانیان با برپایی این جشن خود را برای برپاداشتن هر چه باشکوه تر جشن بزرگ سده آماده می کردند.

آداب برگزاری جشن نوسره

برافروختن آتش و خواندن دعا و نیایش به درگاه خداوند از جمله ی آیین های این جشن محسوب می شود. بنابه روایت های موجود در این باره بزرگان دینی و مذهبی و مسئولان با برگزاری این جشن برنامه ریزی و آمادگی خود را به منظور برپایی جشن بزرگ سده اعلام می کردند.

پنجمین روز از هر ماه در آیین ایران باستان به سپندارمذ نسبت داده شده که برای ستایش و سپاسگذاری از زنان، این روز را در ماه به گرامیداشت مقام زن اختصاص داده بودند.